Web Tasarımında “Renk” Unsuru

Şüphesiz başka hiçbir tasarım elemanının bir ortamda (ev, web sitesi vb.) ne hissedildiği üzerine renkten fazla etkisi yoktur. Renk vurgulanmak istenen önemli materyallere dikkat çeker. Fikirler, objeler ve bilgiler arasındaki ilişkileri gösterir. Renkler, hisleri ve fikirleri değiştirebilir. Kullanıcılara huzurlu, tedirgin veya rahat hissettirebilir. Karşılaşılan durumlar ve sosyal etkilerle şekillenen kişisel deneyimler, renklere verilen karşılıkları belirler. Renk psikolojisi, kişilerin renklere nasıl reaksiyonlar verdiklerini ortaya koyar ve web sayfaları oluşturulurken doğru renkler kullanılarak doğru etkiler yaratılmasını sağlar. Mesela, sarı renk genellikle enerji ve parlaklık için kullanılırken, kırmızı renk sevgi ve savaş için kullanılır.

Kişiler üzerinde bu kadar etkisi olan renkler, sıcak renkler ve soğuk renkler olarak ayrılır. Sıcak renkler, sarı, turuncu, kırmızı, soğuk renkler, mavi, mor ve yeşildir. Turuncu en sıcak renk, mavi en soğuk renktir. Sıcak bir rengin oluşturduğu etkiyle soğuk bir rengin oluşturduğu etki tamamen farklıdır. Renklerin farklı renklerle kombinasyonları da renk algısını değiştirir.

Sayfalarda çok fazla renk kullanımından kaçınılmalıdır. Aşırı renk kullanımı arayüz görüntüsünü karışık hale getirebilir ve kullanıcıları şaşırtabilir. Bunların yanında çok sayıda renk kullanımı arayüz işlevlerini karmaşık kılabilir, anlaşılırlığı azaltabilir ve hataları çoğaltabilir. Renklerin etkilerinin, minimal şekilde kullanıldıklarında maksimum olduğu bulunmuştur. İnsan gözü milyonlarca rengi tanıyabildiği halde anlamın önemli olduğu durumlarda renk kullanımını ortalama beş adet olarak sınırlandırmak algılamayı kolaylaştırmaktadır.

Renk kavramında diğer bir önemli nokta okunabilirliktir. Renkler bir araya getirilirken çok dikkatli olunmalıdır. Çünkü belirli renklerin belirli renkler üzerinde okunabilirlikleri çok veya azdır. Bu sebeple web sayfalarında kullanılan 21 metin renkleri ve zemin renkleri doğru seçilmelidir. Bazı renkler yan yana geldiklerinde birleştikleri noktalar titriyormuş gibi algılanır. Kırmızı/yeşil, mavi/mor ve kırmızı/mavi kombinasyonları böyledir. Bu iki renk bir araya getirilmek istendiğinde araya siyah bir çizgi koymak veya iki rengin parlaklıkları arasındaki farkı arttırmak bir çözüm olabilir (17). Renk bilgisi kullanılarak sayfalarda istenilen elemanlar görsel hiyerarşide daha öne çıkarabilir veya daha geri plana atılabilir. Renkler arasındaki benzerlik ve kontrastlıklar kullanılarak elemanlar arasında yakınlıklar veya uzaklıklar yaratılabilir.

Renk kullanımında bir diğer önemli unsur polaritedir. Polarite, yazıların arkaplandan daha koyu veya açık olmasıdır. Koyu renk arkaplan üzerindeki açık renk yazılar pozitif polarite, açık renk arkaplan üzerindeki koyu renk yazılar negatif polarite olarak adlandırılır. Polarite, kontrastlıkla beraber ele alınır. Kontrastlık açık ve koyu alanlar arasındaki koyuluk miktarının farkıdır. Beyaz üzerinde siyah veya siyah üzerinde beyaz en fazla kontrastlığı sağlarken, siyah üzerinde açık gri veya orta koyulukta gri daha az kontrastlık sağlar.

Kullanıcıların renkli ekranları tercih ettikleri ortaya konulmuştur ama kullanıcıların hangi tip ekranlarda daha verimli çalıştıkları konusunda farklı sonuçlara ulaşılmıştır. Kim 1996‘da renk kullanımının ekranlardaki kullanılabilirliği arttırıp arttırmadığı üzerine bir çalışma yapmıştır ve öğrencilerin siyah beyaz ekranlarda biraz daha başarılı oldukları sonucuna varmıştır.

Etiketler: , ,